เป็นเรื่องเดิมของพระมหาสาวกตั้งแต่แรก
ปรารถนาสาวกภูมิในอดีตชาติ จนถึงที่ท่านเหล่านั้นปรินิพพาน ส่วนจำนวนพระมหาสาวกที่เรียกว่า
พระอสีติมหาสาวก อันแสดงว่ามีอยู่ 80 องค์ นั้น จะมีมาในพระคัมภีร์ที่เป็นหลักฐานในที่ใดนั้น
ยังไม่ปรากฎแน่ชัด บางฉบับอ้างว่ามาในเถรคาถาบ้าง อปทานบ้าง
หนังสือที่เป็นหลักฐานแต่เรื่องเอตุทัคคะที่มีในคัมภีร์ เอกนิบาต
อังคตรนิกายนั้นมีจำนวน พระสาวกนับได้ 41 องค์เท่านั้น หาครบ 80 ไม่
ส่วนพระสาวก 80 องค์นั้น เห็นมีในหนังสือสวกมนต์ ผูกเป็นคาถาบ้าง
เป็นนามเรียกกันไปบ้าง นอกจากนี้ยังเห็นมีที่จารึกแผ่นศิลาติดอยู่ที่รูปพระอสีติมหาสาวก
ที่พระอุโบสถวัดสุทัศนเทพวราราม และวัดเขมาภิรตาราม แต่ไม่ใคร่ตรงกัน
มีต่าง ๆ นามกันไปสุดแต่ครบ 80 องค์ เท่านั้น เว้นแต่องค์ที่สำคัญเป็นที่รู้จักกันดี
จะมีอยู่เหมือนพ้องต้องกันหมดทุกแห่ง จำนวนพระสาวกที่มีในสวดมนต์แปลและในฉบับอื่นอีกนั้น
ก็ผิดเพี้ยนกันไปอีกไม่น้อย
|