พระราชพิธีสิบสองเดือน

| หน้าแรก | หน้าต่อไป |


            พระราชพิธีสำหรับ พระนครที่เคยมีมาแต่ก่อนอาศัยที่มาเป็นสองทางคือ จากตำราไสยศาสตร์ จากศาสนาพราหมณ์ทางหนึ่ง และจากพระพุทธศาสนาทางหนึ่ง แต่มีบางพิธีมาจากต้นเหตุทั้งสองนี้ แล้วได้คละระคนกันขึ้นก็มีอยู่บ้าง แต่เดิมพระเจ้าแผ่นดิน และชาวพระนครนับถือศาสนาพราหมณ์ การพิธีใดในศาสนาพราหมณ์ การพิธีใดที่เป็นศรีสวัสดิมงคลก็ยึดถือปฏิบัติกันมา ครั้นต่อมาเมื่อชาวไทยหันมานับถือพระพุทธศาสนา ซึ่งมิได้มีฤกษ์และพิธีใด ๆ เข้ามาปะปน ก็นำเอาพิธีต่าง ๆ ในศาสนาพราหมณ์ ซึ่งไม่ขัดต่อคติทางพระพุทธศาสนามาใช้ปฏิบัติแทรกไว้ด้วย ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในทางใจ ดังที่เคยเชื่อถือมาก่อนแล้วนั่นเอง
            พระราชพิธีที่มีมาในพระราชกำหนดกฎมณเฑียรบาล ซึ่งได้ใช้มาแต่แรกสร้างกรุงศรีอยุธยาก็คือ พระราชพิธีสิบสองเดือน ซึ่งพระเจ้าแผ่นดินทรงกระทำและถือว่าเป็นการมงคล สำหรับพระนครคือ
            เดือนห้า  พระราชพิธีเผด็จศก ลดแจตร หรือ รดเจตร ออกสนาม
            เดือนหก  พิธีไพศาขย์ จรดพระราชนังคัล
            เดือนเจ็ด  ทูลน้ำล้างพระบาท
            เดือนแปด  เข้าพรรษา
            เดือนเก้า  ตุลาภาร
            เดือนสิบ  ภัทรมหพิธีสารท
            เดือนสิบเอ็ด  อาศยุชยแข่งเรือ
            เดือนสิบสอง  พิธีจองเปรียงลดชุดลอยโคม
            เดือนอ้าย  ไล่เรือเถลิงพิธีตรียัมพวาย
            เดือนยี่  การพิธีมุศยาภิเศก เฉวียนพระโคกินเลี้ยง
            เดือนสาม  การพิธีธานยเทาะห์
            เดือนสี่  การพิธีสัมพัจฉรฉินท์


| หน้าแรก | หน้าต่อไป | บน |