พระราชพิธีบรมราชาภิเษก

ลำดับนี้ พระมหาราชครู จึงถวายพระสุพรรณบัตร พระสังวาลย์สามสาย เครื่องราชกกุธภัณฑ์ และพระแสงอัษฎาวุธ เครื่องราชกกุธภัณฑ์ที่พระมหาราชครูถวาย คือ

1. พระมหาพิชัยมงกุฎ

ทรงรับมาสวม พราหมณ์เป่าสังข์ขับบัณเฑาะว์ ชาวประโคม ประโคมแตรสังข์ดุริยดนตรี ทหารยิงปืนถวายคำนับ พระสงฆ์ย่ำระฆังและสวดชัยมงคลคาถาทั่วพระราชอาณาจักร

2. พระแสงขรรค์ชัยศรี

ซึ่งถือว่าเป็นพระแสงของพระเจ้าปทุมสุริยวงศ์ แห่งเขมรโบราณ เป็นพระแสงคู่บ้านคู่เมืองของเขมร สมัยนั้น

3. พระแส้จามรี

เป็นราชกกุธภัณฑ์ อันนิยมกันว่าเป็นของสูงคู่พระองค์พระมหากษัตริย์ มาแต่อินเดียโบราณ

4. ธารพระกร

5. พระแส้หางช้างเผือก เข้าใจว่าคงแทรกมาภายหลัง

6. ฉลองพระบาทเชิงงอน

เป็นราชกกุธภัณฑ์สำคัญสิ่งหนึ่งตามแบบอินเดียโบราณ

7. พัดวาลวิชนี

เป็นราชกกุธภัณฑ์ที่ใช้คู่กับพระแส้จามรี

ยังมีเครื่องราชูปโภค ได้แก่ พระแสงฝักเกลี้ยง เป็นพระแสงประจำพระองค์ ที่มหาดเล็กเชิญตามเสด็จทานพระกร เทวรูป พระสุพรรณศรีบัวแฉก พานพระขันหมาก พระมณฑป พระเต้าทักษิโณทก เป็นเครื่องทรงใช้ประจำวัน ซึ่งมหาดเล็กเชิญตามเสด็จทุกงานพระราชพิธี

ส่วนพระแสงอัษฎาวุธ เป็นอาวุธของพระเป็นเจ้า (ตรี จักร ธนู) บ้างเป็นพระแสงอันเกี่ยวเนื่องทางประวัติศาสตร์ (พระแสงปืนต้นข้ามแม่น้ำสะโตง) บ้าง และอื่น ๆ อีกบ้าง

จากนั้น พระสิทธิชัยบดี กล่าวคำถวายพระเศวตฉัตร พราหมณ์อื่นกล่าวศิวมนต์ วิษณุมนต์ เป็นภาษาโบราณ และถวายชัยด้วยภาษามคธ และภาษาสยาม ซึ่งพระเจ้าอยู่หัวทรงรับว่า

" ดูกรพราหมณ์ บัดนี้เราทรงราชภาระครองแผ่นดินโดยธรรมสม่ำเสมอ เพื่อประโยชน์เกื้อกูลและสุขแห่งมหาชน เราแผ่อาณาเหนือท่านทั้งหลาย กับโภคสมบัติเป็นที่พึ่งจัดการป้องกันอันเป็นธรรมสืบไป ท่านทั้งหลายจงวางใจอยู่ตามสบายเทอญ "

พระมหาราชครูรับว่า

" ข้าพระพุทธเจ้าขอรับพระบรมราชโองการ พระบัณฑูรสุรสิงหนาท ประถมธรรมิกราชวาจา ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ "

นี้เป็นระยะสำคัญระยะที่สอง เพราะพระมหากษัตริย์มีพระบรมราชโองการเป็นครั้งแรก แล้วทรงหลั่งน้ำจากเต้าทักษิโณทก ตั้งสัตยาธิษฐานที่จะทรงเป็นธรรมิกราช มีการประโคมอีกครั้งหนึ่ง เมื่อสุดเสียงประโคมจึงทรงโปรยพิกุลเงินพิกุลทองแก่พราหมณ์ แล้วเปลื้องเครื่องทรงพระมหาพิชัยมงกุฎ แล้วเสด็จขึ้นจากมหาสมาคมสู่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ทรงรับพรจากพระสงฆ์ราชาคณะที่เข้างานวันก่อน ๆ มาแล้วทั้งสามวัน เป็นเสร็จงานส่วนใหญ่ในตอนเช้า

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป | บน |