พระบรมราชกระแสพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า ฯ
            ..... หนังสือ  พุทธานุวัตร เป็นออทอริตี ข้างเหนือมาก และเป็นหนังสือนอกจากนิกายมาก แต่วิธีเรียบเรียงน่าชม แลมีความพอใจที่ได้ฟังธรรมของศาสนาฝ่ายเหนือ ถึงลักษณะที่จะแสดงออกแปลกกันบ้าง น้ำในมหาสมุทรย่อมมีรสเดียวคือเค็มฉันใด พุทธภาษิต หรือพุทธานุวัตรภาษิต ข้างฝ่ายเหนือและฝ่ายใต้ ย่อมมีธรรมอันเดียวกันเป็นรสเดียว จึงมีความพอใจเป็นนอันมาก .....

ความปรารภของผู้สร้าง
            ..... ถึงแม้ว่าผู้ที่ได้รวบรวม เรียบเรียงหนังสือ  พุทธานุวัตร เล่มนี้ขึ้นนั้น  เป็นนักปราชญ์ฝ่ายประเทศยุโรปก็ดี  และถึงแม้ว่าข้อความในหนังสือพุทธานุวัตรนี้ จะผิดเพี้ยนคลาดเคลื่อนไปจากคัมภีร์ต่าง ๆ  ในพระไตรปิฎกบ้างก็ดี  แต่เป็นใจความแนะนำอันดีทั้งสิ้น.....

คำนำโดย เซอร์ เอ็ดวิน อาร์โนลด์ กรุงลอนดอน ค.ศ. 1891
            ..... การที่มิสเตอร์  เอ็มโบวเด็น  ได้คัดเลือกสุภาษิตต่าง ๆ  ของฝ่ายพุทธศาสนามารวบรวมร้อยกรองขึ้นไว้
            ..... สำหรับไว้เป็นเครื่องประดับสติปัญญา สอนใจแก่สาธุชนให้บังเกิดปัญญา  ความสามัคคีและความรักซึ่งกันและกัน  ผู้เรียบเรียงได้เสาะแสวงหา เลือกคัด ล้วนแต่ข้อความที่ชอบที่ดีมาจากคัมภีร์ต่าง ๆ  ของฝ่ายพุทธศาสนาในประเทศอินเดีย  หอสมุด  และพิพิธภัณฑสถานต่าง ๆ  ในบูรพประเทศ  ที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า  ผู้เป็นพระบรมศาสดาจารย์ในชมพูทวีป  ได้เคยเผยแผ่พระมหากรุณาแก่สัตว์ทั้งปวง..... พุทธโอวาท และพุทธภาษิตอีกเป็นเอนกประการที่มีอยู่ในชมพูทวีปนั้น  ถ้าผู้มีสติปัญญาใด ๆ ได้ลูบไล้อาบทาเข้าแล้ว  รัศมี กลิ่น รส ของกถาต่าง ๆ ในพุทธภาษิตนั้น ก็จะส่องสว่างฟุ้งออกมาให้ปรากฎ.....

คำนำ เออร์เน็สต์ เอ็มโบว์เด็น
            ..... ความมุ่งหมายของข้าพเจ้านั้นเห็นว่า  ควรใช้คำสอนของฝ่ายพุทธศาสนา  เป็นธรรมจริยาสำหรับมหาชนทั่วไปอย่างเดียว  เพราะเห็นว่าเป็นทางประพฤติที่ชอบที่ดีที่สุด  ซึ่งบุคคลควรประพฤติด้วยในธรรมวินัยของฝ่ายพุทธศาสนานั้น  มีแก่นความในคำสอนอันวิเศษ..... เพราะความแนะนำและความสอนในคำภีร์ของฝ่ายพุทธศาสนานั้น  คิดเฉลี่ยโดยทั่วไปตามสมควรแก่เหตุของธรรมดา คือให้แผ่ความโอบอ้อมอารี และความเมตตากรุณาแก่สัตว์มีชีวิตทั่วไป.....  วิธีชำระอรรถกถาต่าง ๆ ในการรจนาหนังสือพุทธานุวัตรขึ้นนี้  ได้ใช้คัมภีร์ของฝ่ายพุทธศาสนา  และหนังสือที่ได้แปลมาจากคัมภีร์ของฝ่ายพุทธศาสนา  ซึ่งมีอยุ่ในภาษาต่าง ๆ เป็นอันมาก  ไม่ต่ำกว่าสิบภาษา..... คัมภีร์และหนังสือเหล่านั้นโดยมาก  มีอายุแก่กว่าคริสตศก ประมาณถึงสามร้อยกว่าปีเป็นอย่างต่ำ.....  อนึ่งข้อความต่าง ๆ ในคัมภีร์ฝ่ายพุทธศาสนานั้น  ย่อมสอนให้ถือเอาแต่ใจความเป็นที่ตั้ง  และให้วินิจฉัยดูในโอวาท  ที่จะยึดถือเป็นความสั่งสอน.....  คัมภีร์และหนังสือทั้งปวงมีรวมทั้งสิ้น 49 เล่ม  ที่ได้ออกนามไว้
 

| หน้าแรก | หน้าต่อไป | บน |