วชิรญาณภาษิต  

---

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป |

---

  กาพย์สุรางคนางค์ 28

	แม้ผู้ปรีชา	ฟังคำวัจนา	เสกสรรบรรยาย
จักมีศรีสวัสดี	จำรัสเพริศพราย	ฝูงชนทั้งหลาย	จักซ้องสาธุการ
	ถ้าว่าตัวดี	แม้มีบุตรี	เอกองค์นงคราญ
จักได้สั่งสอน	ให้อ่อนพจมาน	กิริยาอาการ	เหมือนดั่งมารดา
	แม้นแม่เสเพล	ลูกเก่งเกเร	สอนยากหนักหนา
จักว่ามันนัก	มักจักโกรธา	ย้อนเอามารดา	ให้ได้อัปมาน
	ลูกร้ายใจชั่ว	มันไม่รักตัว	คบชู้สาธารณ
เขาตินินทา	ว่าทุกประการ	ว่าอีหน้าด้าน	เหมือนดังแม่มัน
	ไม่ชั่วแต่ลูก	เขาด่ามาถูก	ถึงแม่ทุกวัน
เพราะแม่ไม่ดี	บุตรีใจฉกรรจ์	สืบพืชสืบพันธุ์	พายุ่งกันไป
	เขาจักขอสู่	เขาย่อมแลดู	พงศ์พันธุ์ผู้ใหญ่
ดูช้างดูหาง	เยี่ยงอย่างกวัดไกว	ดูนางเล่าไซร้	ให้ดูมารดา
	หญิงไม่มีพ่อ	ถึงงามละออ	ดังเทพธิดา
ชายสูงตระกูล	จำรูญพักตรา	เขาไม่เสน่หา	สู่สมชมนาง
	คติอันนี้	สำหรับสตรี	มีแต่ก่อนปาง
รุ่นสาวสุริวงศ์	เอวองค์สำอาง	จัดเป็นสามอย่าง	ชั่วดีมีมา
	ที่เขาสู่ขอ	พ่อแม่ยกยอ	แต่งการวิวาห์
ทุนสินหอห้าง	ตามอย่างมารดา	ไม่อายพักตรา	จัดเป็นอย่างดี
	ที่รักกันเอง	มิให้ครื้นเครง	ลอยชมสมศรี
ติดตามชายไป	ถือว่าใจดี	ใจหญิงอย่างนี้	จัดเป็นอย่างกลาง
	ที่ชั่วกว่านั้น	โลโภโมหัน	ใจมักกระดางลาง
ศาลาอาศัย	ปลูกไว้ริมทาง	มิให้ชายหมาง	รักทั่วทุกคน
	มีครรภ์อ้อต้อ	ไม่รู้จักพ่อ	เป็นลูกกลางถนน
ผู้หญิงอย่างนี้	อัปรีย์ยิ่งคน	เขาเรียกอีป่น	ชั่วจนมรณา
	สามอย่างนี้ไซร้	ใครรักอย่างไหน	ตามใจเถิดหนา
รักดีได้ดี	ไม่มีครหา	รักชั่วมัวหน้า	เขาด่าจนตาย
	ลางคนแม่หม้าย	ได้ลูกเขยไว้	เป็นผัวแม่ยาย
พี่เมียน้องเมีย	ไกล่เกลี่ยเรี่ยราย	หึงกันวุ่นวาย	ไม่อายพักตรา
	ผู้หญิงอย่างนี้	อาภัพอัปรีย์	ชั่วนักชั่วหนา
ไม่ใช่จักแกล้ง	แต่งคำนินทา	เห็นอยู่แก่ตา	ฟ้าผ่าจริงจริง
	แม้ผู้มีศักดิ์	อย่าทำทรลักษณ์	เหมือนน้ำใจหญิง
รักนวลสงวนหน้า	วงศาอย่าประวิง	จักงามเพริศพริ้ง	เป็นภูมิผู้ดี
	ถึงผัวตกไร้	ยากเย็นเข็ญใจ	อย่าเอาตัวหนี
ผัวยากเมียยาก	ลำบากแสนทวี	ผัวมีเมียน้อย	ภักดีต่อกัน
	จงมีศรัทธา	ได้ของอะไรมา	เปรี้ยวเค็มหวานมัน
จงแบ่งทำบุญ	เพิ่มพูลสมสรรค์	ตรวจน้ำรำพรรณ	ให้แก่ญาติกา
	อุตสาห์ถือศีล	ให้เป็นอาจิณ	หมั่นฟังเทศนา
เห็นคนยากไร้	มีใจศรัทธา	ข้าวผักน้ำปลา	กรุณาให้ทาน
	อย่าเข้าบ่อนใหญ่	เล่นโปชนไก่	ทำใจสามานย์
เป็นหญิงนักเลง	เล่นเพลงเส็งการ	ปากกล้าด้านหน้า	ประจานกายตน
	อย่าเป็นละคร	เที่ยวเล่นเที่ยวฟ้อน	ทุกแห่งทุกหน
เป็นหญิงไม่อาย	ผู้ชายเข้าปน	จับจูบลูบสกนธ์	ให้หม่นหมองศรี
	อย่าร้องสักวา	ดอกสร้อยมาลา	ทับโทนมโหรี
หากินกับบ้าน	การงานงฃจงดี	รักษาอินทรีย์	อย่าได้ไปไกล
	อย่าลงคงคา	ช้อนกุ้งช้อนปลา	น่าอายสุดใจ
เก็บผักมาขาย	ได้เฟื้องได้ไพ	หากินเป็นไร	ไม่บาปไม่กรรม
	ด้วยตัวเป็นหญิง	กับข้าวทุกสิ่ง	ให้รู้จักทำ
รู้ต้มรู้แกง	ของแห้งของน้ำ	ผัดพล่าปลายำ	ทำให้ดีดี
	รู้เย็บผ้าส่ง	จีวรสะบง	กระทงบายศรี
รู้ปักรู้พวง	สร้อยสรวงมาลี	จีบพลูบุหรี่	พอกธูปฟั่นเทียน
	ให้รู้ทอผ้า	ดอกบัวเมล็ดงา	ม่วงไหมให้เเนียน
แกะประจำกัณฑ์	สารพันวาดเขียน	ให้นางมีเพียร	เรียนรู้วิชา
	รู้หนังสือไทย	ขัดเข้าจักได้	อ่านตำรายา
อ่านบทสวดมนต์	เล่าบ่นคาถา	ตามแต่ปัญญา	เป็นทางนิพพาน
	เป็นลูกผู้ดี	รู้ไว้ถ้วนถี่	คดีการงาน
ดีกว่าร่ำเร่อ	พร่ำเพ้อป่วยการ	แก่จนนมยาน	ไม่รู้แกงกิน
	ไม่จำคำสอน	แสนแง่แสนงอน	ผัดหน้าทาขมิ้น
พ่อแม่เรียกใช้	ทำไม่ได้ยิน	ดัดจริตดีดติ้น	ยกคอล่อชาย
	ห่มผ้าผลัดไหล่	เต้นมาเต้นไป	ทำได้ไม่อาย
ส่งเสียงจะแจ้ว	ลอยหน้าจนหงาย	ห่มสีนุ่งลาย	กรีดกรายเที่ยวไป
	ลางคนใจชั่ว	ไม่อยากมีผัว	เป็นห่วงเป็นใย
เที่ยวเล่นตามสนุก	เป็นทุกข์เมื่อไร	หาเฟื้องหาไพ	กินเล่นตามสบาย
	พอออกจากเรือน	ผู้ชายเป็นเพื่อน	เที่ยวเดือนหงายหงาย
แรมร้อนนอนค้าง	โรงห้างผู้ชาย	ประเดี๋ยวคว่ำประเดี๋ยวหงาย	ไม่อายพักตรา
	ผู้หญิงอย่างนี้	เชื้อชาติกาลี	ไม่ดีเลยหนา
จักขึ้นเรือนไหน	เขาไม่เจตนา	พี่น้องวงศา	ขายหน้าอัปมาน
	ลูกมีตระกูล	อย่าทำทารุณ	ดูเยี่ยงหญิงพาล
ค่อยมาค่อยไป	อยู่ให้นานๆ	ทำบุญให้ทาน	จงตั้งศรัทธา
	เดชะบารมี	ขอให้ข้านี้	ได้คู่เสน่หา
เป็นผู้เฉลียวฉลาด	เปรื่องปราชญ์ปรีชา	ที่มีกิริยา	เป็นภูมิผู้ดี
	แม้นคนสกปรก	ชาติเปรตเศษนรก	ใจร้ายราวี
อย่าได้กล้ำกลาย	จงหน่ายแหนงหนี	เอาคนที่ดี	เป็นที่รักเอย

    

---

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป | บน |