ในอดีตพื้นที่ประมาณร้อยละ ๘๐ ของจังหวัดอุตรดิตถ์เป็นป่าไม้ประเภทต่าง ๆ  ปัจจุบันพื้นที่ป่าลดลงมาก เหลืออยู่เพียงประมาณร้อยละ ๓๘ ของพื้นที่จังหวัด  สำหรับพื้นที่ป่าไม้ซึ่งอยู่ในความรับผิดชอบของกรมป่าไม้ ในเขตจังหวัดอุตรดิตถ์ประกอบด้วยป่าสงวนแห่งชาติ ๑๕ แห่ง วนอุทยาน ๑ แห่ง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ๑ แห่ง และเขตห้ามล่าสัตว์ป่า ๑ แห่ง
วนอุทยานสักใหญ่

            อยู่ในเขตตำบลน้ำไคร้ อำเภอน้ำปาด  ในวนอุทยานมีต้นสักอยู่เป็นจำนวนมาก ต้นสักที่ใหญ่ที่สุดและถือว่าใหญ่ที่สุดในโลก  มีลำต้นขนาด ๘ คนโอบ  วัดโดยรอบได้ประมาณ ๑๐ เมตร ความสูงประมาณ ๕๐ เมตร พื้นที่ของวนอุทยานประมาณ ๑,๐๐๐ ไร่ เป็นแหล่งทรัพยากรที่มีชื่อของจังหวัด
อุทยานแห่งชาติภูสอยดาว

            อยู่ในเขตตำบลห้วยมุ่น อำเภอน้ำปาด มีพื้นที่ประมาณ ๑๙๙ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ ๑๒๖,๐๐๐ ไร่  สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสลับซับซ้อน เป็นพื้นที่ป่าและเขาประมาณร้อยละ ๘๕ ยอดภูเขาสูงประกอบด้วย ภูลูกคราด ภูสอยดาว ภูเมี่ยง ภูฮี และภูทุ่งแล้ง เป็นต้น  โดยมียอดภูสอยดาวเป็นยอดสูงสุด สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ ๑,๘๐๐ เมตร  อากาศเย็นสบายตลอดปี สภาพป่ามีไม้หลายชนิด บริเวณเทือกเขาเหล่านี้เป็นแหล่งต้นกำเนิดของลำน้ำหลายสาย เช่น  ลำน้ำปาด ไหลไปบรรจบแม่น้ำน่านที่ อำเภอตรอน  ลำน้ำภาค ไหลไปบรรจบลำน้ำแควน้อย ที่อำเภอชาติตระการ จังหวัดพิษณุโลก  มีน้ำตกที่สวยงามหลายชั้น ภูมิประเทศสวยงาม มีดอกไม้ป่านานาชนิด และทุ่งหญ้าบนเนินที่มีอยู่ทั่วไป เหมือนพรมผืนใหญ่ปูลาดอยู่บนยอดเขา นับว่าเป็นภาพที่หาชมได้ยาก
สัตว์ป่าชนิดต่างๆ

            จากสภาพของป่าที่ยังอุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะบริเวณที่มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอชาติตระการ จังหวัดพิษณุโลก  และพื้นที่ที่ติดต่อกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ยังมีสัตว์ป่านานาชนิดอาศัยอยู่ ได้แก่  เลียงผา  กวางป่า  เสือโคร่ง  เก้ง  หมี  หมูป่า  ลิง  อีเห็น  เม่น  กระต่ายป่า  กระแต  ชะนี  เนื้อทราย  นิ่มหรือลิ่น  เสือปลา และนกชนิดต่าง ๆ เช่น  นกเขา  นกโพระดก  นกกะปูด  นกกระราง  นกอีเพรา  ไก่ฟ้าพญาลอ  ไก่ป่า  เป็นต้น
แร่ธาตุและอัญมณี

            ลำน้ำสายหลักของจังหวัดอุตรดิตถ์ คือ แม่น้ำน่าน และแม่น้ำปาด  แม่น้ำน่านมีน้ำไหลตลอดปี และค่อนข้างสม่ำเสมอ มีประมาณน้ำตลอดปีประมาณ ๖,๔๐๐ ล้านลูกบาศก์เมตร ไหลผ่านอำเภอท่าปลา อำเภอเมือง ฯ อำเภอตรอน และอำเภอพิชัย ส่วนแม่น้ำปาด เป็นแหล่งน้ำสำคัญของพื้นที่ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ในเขตอำเภอฟากท่า และอำเภอน้ำปาด ในฤดูแล้งจะมีประมาณน้ำลดลงมาก เนื่องจากป่าไม้ต้นน้ำลำธารถูกทำลาย
           คลองตรอน  ต้นน้ำเกิดในภูเขียว ตำบลน้ำไผ่ อำเภอน้ำปาด ไหลผ่านอำเภอตรอน มาบรรจบแม่น้ำน่านที่บ้านแก้ง มีความยาวประมาณ ๖๕ กิโลเมตร
           คลองฝาง  ต้นน้ำเกิดจากเขาขุนฝาง บ้านเหล่าป่าสา ตำบลผาจุก ไหลไปบรรจบแม่น้ำน่านที่บ้านปากฝาง ตำบลงิ้วงาม อำเภอเมือง ฯ
           คลองน้ำริด  ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาพลึง ในเขตจังหวัดแพร่ไหลผ่านหมู่บ้านต้นผึ้งไปบรรจบห้วยแม่เฉย ที่บ้านผาตั้ง ตำบลบ้านด่านนาขาม  แล้วไหลผ่านน้ำริดไปบรรจบแม่น้ำน่านที่ปากคลองน้ำริด
           คลองโพ  ต้นน้ำเกิดจากเทือกเขาในเขตอำเภอลับแล ไหลผ่านบ้านม่อนดินแดง ตำบลท่าเสา ไปบรรจบแม่น้ำน่าน ที่วัดกลางธรรมสาคร
           คลองจระเข้  ต้นน้ำอยู่ในเขต ตำบลหาดกรวด ไหลเลียบแนวเขตอำเภอเมือง ฯ กับ อำเภอตรอน ไหลไปบรรจบแม่น้ำน่านที่บ้านซ่าน ตำบลหาดกรวด อำเภอเมือง ฯ
           คลองสิงห์  ต้นน้ำเกิดจากภูเขาในเขตอำเภอท่าปลา ไหลผ่านบ้านนาน้อย ตำบลหาดงิ้ว ไหลไปบรรจบแม่น้ำน่านที่บ้านปากสิงห์ ตำบลแสนตอ ปัจจุบันคลองสิงห์เป็นคลองที่รับน้ำจากอ่างเก็บน้ำเขื่อนสิริกิติ์
           คลองแม่พูล  ต้นน้ำเกิดจากเขาน้ำตกแม่พูล ไหลผ่านตำบลแม่พูล ไปบรรจบคลองแม่พร่องที่ตำบลฝายหลวง แล้วไหลผ่านตำบลทุ่งยั้ง ตำบลไผ่ล้อม อำเภอลับแล แล้วไหลลงสู่บึงมาย

           เขื่อนสิริกิติ์  เป็นเขื่อนดินที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย เดิมชื่อเขื่อนผาซ่อม  เป็นเขื่อนที่กั้นแม่น้ำน่านในเขตตำบลผาเลือด อำเภอท่าปลา เป็นเขื่อนที่แกนกลางเป็นดินเหนียว สูง ๑๑๔ เมตร ยาว ๘๑๐ เมตร  สันเขื่อนกว้าง ๑๒ เมตร ฐานเขื่อนกว้าง ๖๓๐ เมตร  มีพื้นที่เหนือเขื่อนประมาณ ๑๗๘,๐๐๐ ไร่  มีความจุประมาณ ๙,๕๐๐ ล้านลูกบาศก์เมตร นับว่าเป็นเขื่อนที่มีความจุมากเป็นอันดับสามของประเทศไทยรองจากเขื่อนศรีนครินทร์และเขื่อนภูมิพล  ผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ ๕๐๐ เมกกะวัตต์ / ชั่วโมง  บริเวณเขื่อนเหมาะแก่การท่องเที่ยวชมความงามของธรรมชาติ และเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจที่สวยงามมากแห่งหนึ่ง
 

| ย้อนกลับ | หน้าต่อไป |บน |